Theo những nghiên cứu về chất lượng của nguồn nhân lực trong doanh nghiệp tại Việt Nam trong vòng 3 năm trở lại đây thì sự bất cập và lạc hậu của những kiến thức và năng lực chuyên môn, kỹ thuật, khả năng giao tiếp ngoại ngữ (đặc biệt là tiếng Anh) còn yếu kém là những yếu tố được nêu ra hàng đầu. Lý do cũng khá dễ hiểu, bởi việc bồi dưỡng đào tạo phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp không được chính các doanh nghiệp và các tổ chức khác bên ngoài doanh nghiệp quan tâm sâu sát.
Qua một thời gian dài, vấn đề đào tạo nguồn nhân lực trong các doanh nghiệp được xem như “chi phí” chứ không phải là “đầu tư”. Tuy nhiên, đến hôm nay, số lượng doanh nghiệp nhìn nhận được “đào tạo là đầu tư” đã có phần gia tăng đáng kể, và đang có cái nhìn tích cực về việc quản trị nguồn nhân lực, xem nhân lực là nguồn lực quan trọng trong hoạt động kinh doanh sản xuất.Tuy nhiên, xem ra đa phần các doanh nghiệp vẫn chưa đánh giá đúng những hiệu quả do đào tạo mang đến, do đó vẫn chưa thực sự xem đào tạo là một giải pháp nâng cao năng lực nhân viên nhằm phát triển doanh nghiệp. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến nhận định này:
Doanh nghiệp xác định nhu cầu đào tạo cho người lao động của mình chưa phù hợp với các yêu cầu phát triển của doanh nghiệp, cũng như với sự phát triển của người lao động.
Doanh nghiệp chưa quan tâm đến hiệu quả của đào tạo, việc lên kế hoạch và triển khai các chương trình đào tạo như là một giải pháp đối phó, chạy theo chỉ tiêu số lượt đào tạo, cũng như phải sử dụng cho hết kinh phí đào tạo đã được duyệt chi.
Doanh nghiệp đánh giá, chọn lựa đối tác cung cấp dịch vụ đào tạo chưa phù hợp, do chưa xác định được nhu cầu đào tạo cho người lao động trong doanh nghiệp và chỉ chú trọng các chương trình đào tạo cung cấp các kiến thức mang tính lý thuyết, học thuật mà chưa chú trọng nhiều đến các kiến thức, kỹ năng mang tính thực tiễn ứng dụng ngay trong hoạt động doanh nghiệp của mình… .
Các đơn vị đào tạo trong lẫn ngoài địa phương chỉ tập trung vào việc mở các khoá đào tạo, mà không thực hiện đúng qui trình đào tạo như: xác định nhu cầu, đào tạo, đánh giá sau đào tạo… ra sao. Ngoài ra, các nơi này chưa làm tốt công tác đánh giá nhu cầu đào tạo cho doanh nghiệp, còn thiếu chọn lọc các chương trình đào tạo hoặc tổ chức các chương trình đào tạo không đúng đối tượng khóa học. Khi cung ứng dịch vụ đào tạo, thường cung cấp các chương trình đào tạo mang nặng tính lý thuyết, học thuật , không mang lại hiệu quả đào tạo cũng như thiếu xác minh, phản hồi, tư vấn cho doanh nghiệp, hay nói khác đi, một số nơi chưa có được tính chuyên nghiệp trong lãnh vực hoạt động đào tạo bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực của đơn vị mình. Cũng do không thực hiện việc đánh giá nhu cầu đào tạo trước đào tạo, nên các nơi này không xác định được với doanh nghiệp những yếu tố ngoài đào tạo có ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc của cán bộ nhân viên của doanh nghiệp, dẫn đến tình trạng sau đào tạo, doanh nghiệp không hài lòng, nhưng không hiểu là nguyên nhân chủ yếu không phải do chương trình đào tạo kém hiệu quả, mà do chính doanh nghiệp chưa tạo điều kiện, chưa giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp với cán bộ nhân viên của mình. Lý do này cũng là nguyên nhân khiến nhiều doanh nghiệp cho rằng đào tạo là chi phí chứ không phải là đầu tư, và vẩn còn những suy nghĩ cho rằng đào tạo sẽ lãng phí khi một số người lao động của mình rời bỏ doanh nghiệp, sau khi đã được đào tạo, mà không nhìn thấy trách nhiệm của doanh nghiệp nằm ở đâu .
Người lao động trong doanh nghiệp thiếu sự quan tâm từ doanh nghiệp sau khi tham gia các chương trình đào tạo và không có sự khuyến khích trợ giúp người lao động đã tham gia các chương trình đào tạo có điều kiện ứng dụng các kiến thức, kỹ năng mới có được từ các khoá học này nên đã gây lãng phí trong đào tạo.
Chưa thực hiện chương trình đánh giá hiệu quả sau đào tạo, giữa doanh nghiệp và các đơn vị đào tạo trong lẫn ngoài địa phương, từ đó doanh nghiệp không xác định được các hiệu quả mang lại sau đào tạo, cũng như không có được kế hoạch đào tạo bổ sung tiếp theo, nhằm phát huy tối đa năng lực của người lao động trong doanh nghiệp.
Trong bối cảnh như vậy, dường như các doanh nghiệp hầu như chỉ biết phản ứng với tư duy ngắn hạn, chưa có những hành động hữu hiệu về mặt chiến lược dài hạn. Doanh nghiệp còn ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà Nước về kinh phí đào tạo được cấp miễn phí mà chưa thật sự chủ động đầu tư phát triển bồi dưỡng đào tạo nguồn nhân lực doanh nghiệp của mình. Một lý do chính yếu là hầu hết các doanh nghiệp không có chiến lược phát triển dài hạn về vấn đề này. Việc cử người tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại các trường đào tạo và các trung tâm đào tạo doanh nghiệp do trong lẫn ngoài địa phương tổ chức thường không được doanh nghiệp chú trọng quan tâm nhiều, nếu không nói là bỏ hẳn không tham gia.
Do thiếu các định hướng xác định nhu cầu đào tạo, đánh giá chất lượng đào tạo của các chương đào tạo thoe những quan điểm như vậy cũng như việc hỗ trợ, khuyến khích áp dụng những điều được học vào thực tế sau khi được đào tạo hoàn toàn không được doanh nghiệp quan tâm nên đã dẫn đến chất lượng về nguồn nhân lực của doanh nghiệp luôn yếu kém, chưa đáp ứng nhu cầu và ảnh hưởng đến sự phát triển hiện tại lẫn lâu dài của doanh nghiệp rất nhiều. Bởi việc còn tồn đọng tư duy ngắn hạn, hành động có tính phản ứng và thực tiễn để ứng dụng do việc chưa tiếp cận các chương trình đào tạo doanh nghiệp hoặc tiếp cận các chương trình đào tạo doanh nghiệp kém chất lượng nên đã dẫn đến việc doanh nghiệp hoàn toàn hụt hẫng trước thực trạng nguồn nhân lực yếu kém và điều này đã làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp trên bước đường phát triển của mình.
Chính vì vậy, việc nâng cao năng lực nguồn nhân lực trong doanh nghiệp đòi hỏi doanh nghiệp phải có tư duy tổng thể, toàn diện và chiến lược về nguồn nhân lực của mình. Trong bối cảnh ngày nay, nguồn nhân lực trong doanh nghiệp đã trở thành một chủ đề có tính chiến lược của doanh nghiệp. Giải quyết vấn đề nguồn nhân lực trong doanh nghiệp cần có đầy đủ những kiến thức, kỹ năng cần thiết để làm việc hiệu quả phải xuất phát từ tầm nhìn, chiến lược, và các mục tiêu của doanh nghiệp. Cho nên, chính tầm nhìn, chiến lược phát triển của doanh nghiệp mới giúp xác định nhu cầu nhân lực về số lượng và chất lượng: cần loại người nào, kiến thức, thái độ, kỹ năng gì để từ đó có chiến lược thu hút, hấp dẫn, động viên, và đào tạo phù hợp.
Như vừa nêu trên, rất nhiều các doanh nghiệp hiện nay không có chiến lược phát triển nguồn nhân lực hoặc nếu có thì nó cũng có chất lượng chưa cao và vì vậy doanh nghiệp cần dồn sức tập trung định hướng, đầu tư cho chiến lược này. Đồng thời việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của doanh nghiệp cần chú trọng nhiều hơn tới việc đổi mới công tác đào tạo phát triển đội ngũ nhân sự trong doanh nghiệp gắn liền với xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp. Đó chính là thực trạng cần phải giải quyết ngay của doanh nghiệpViệt Nam hiện trong bước đường phát triển hội nhập và cạnh tranh khốc liệt như hiện nay.
Nguồn nhân lực là yếu tố đầu vào không thể thiếu của quá trình sản xuất và là nhân tố chủ yếu tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp. Vì vậy, nguồn nhân lực có ý nghĩ to lớn đối với toàn bộ đời sống, kinh tế, xã hội và có khả năng giúp cho doanh nghiệp đạt được mục đích của mình.
Là hoạt động làm cho con người trở thành người có năng lực theo những tiêu chuẩn nhất định. Là quá trình học tập để làm cho người lao động có thể thực hiện chức năng, nhiệm vụ có hiệu quả hơn trong công tác của họ.
Là quá trình biến đổi, hoặc làm cho biến đổi từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ thấp đến cao. Là quá trình học tập nhằm mở ra cho cá nhân những công việc mới dựa trên cơ sở những định hướng tương lai cho tổ chức.
Vì nguồn nhân lực là cơ sở tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp nên doanh nghiệp đó phải biết rằng sự phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào những nhân viên có đầy đủ kinh nghiệm cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty mình. Và đào tạo nguồn nhân lực sẽ đem lại cho doanh nghiệp những lợi ích cơ bản như:
Hoạt động hiệu quả của doanh nghiệp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, một trong những yếu tố quyết định là chất lượng nguồn nhân lực. Nguồn nhân lực bao gồm cả lao động quản lý và lao động hoạt động trực tiếp và gián tiếp trong quá trình sản xuất , kinh doanh của các doanh nghiệp. Nếu được đào tạo cơ bản về kiến thức, giáo dục thường xuyên về đạo đức, kỹ năng nghề nghiệp cho người lao động, việc nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động sẽ được duy trì và phát triển. Thông qua đào tạo, bồi dưỡng, người lao động hiểu được bản chất công việc, thành thạo các kỹ năng nghiệp vụ, làm việc có trách nhiệm, gắn bó với doanh nghiệp và dĩ nhiên hiệu suất lao động tăng, thu nhập của công nhân ổn định, doanh nghiệp phát triển bền vững.
Chất lượng nguồn nhân lực là lợi thế so sánh hàng đầu của doanh nghiệp bởi vì nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ góp phần quan trọng trong việc duy trì và phát triển của doanh nghiệp. Nhận thức tầm quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao trong doanh nghiệp cũng là nhằm giúp cho doanh nghiệp có định hướng phát triển các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ nhân lực của mình ngày càng lớn mạnh, có năng lực, trình độ và phẩm chất, uy tín cao, sẽ góp phần tích cực nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, phát triển nhanh, bền vững và góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Trong quá trình phát triển của xã hội và sự hội nhập của nền kinh tế hiện nay yêu cầu phải luôn đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm để có thể cạnh tranh và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài nước. Đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực là vấn đề cấp bách hơn bao giờ hết:
Công tác Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có ý nghĩa rất to lớn đối với các doanh nghiệp:
Việc đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực khuyến khích và tạo điều kiện để người lao động nâng cao trình độ lành nghề của mình qua đào tạo, đào tạo lại.
Trình độ chuyên môn kỹ thuật là chỉ tiêu đánh giá chất lượng lao động ở mỗi doanh nghiệp. Doanh nghiệp muốn phát triển tốt, cần thực hiện công tác đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Để làm được điều đó doanh nghiệp cần thực hiện tốt những việc sau:
– Giới thiệu các chương trình đào tạo dành cho doanh nghiệp, đơn vị (gửi Profile giới thiệu về Trường Doanh nhân Top Olympia cho doanh nghiệp) và tư vấn trực tiếp cho doanh nghiệp, đơn vị về tầm quan trọng của việc đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp, đơn vị.
– Khảo sát và đánh giá thực trạng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp, đơn vị.
– Thu thập thông tin và xác định năng lực cần có của nhân viên trong doanh nghiệp, đơn vị nhằm đạt mục tiêu hoạt động, sản xuất, kinh doanh đã đề ra trong thời điểm hiện tại và trong tương lai.
– Thu thập thông tin và xem xét độ chênh lệch năng lực của nhân viên trong doanh nghiệp, đơn vị so với mục tiêu, định hướng của doanh nghiệp, đơn vị.
– Thu thập thông tin và xác định về về kỳ vọng của lãnh đạo doanh nghiệp, đơn vị đối với yêu cầu về phát triển nguồn nhân lực của họ trong tương lai.
– Xác định nhu cầu cụ thể đào tạo của doanh nghiệp, đơn vị hiện nay để làm cơ sở xây dựng dự thảo nội dung chương trình đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp.
– Trường Doanh nhân Top Olympia tiến hành phân tích, đánh giá những thông tin thu thập được từ doanh nghiệp, đơn vị nhằm thiết lập mục tiêu đào tạo cụ thể, phù hợp với nhu cầu riêng và đặc thù của doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia Trao đổi với đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của mình và có liên quan đến nội dung đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp, đơn vị để thu thập ý kiến đóng góp trước khi tiến hành xây dựng dự thảo nội dung đào tạo.
– Trường Doanh nhân Top Olympia xây dựng dự thảo nội dung chương trình đào tạo (danh sách và đề cương các chương trình đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp) với mục tiêu đào tạo cụ thể phù hợp với nhu cầu riêng và đặc thù của doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia tiến hành trình bày và tư vấn trực tiếp cho doanh nghiệp, đơn vị về dự thảo nội dung chương trình đào tạo.
– Sau khi đã thống nhất được với doanh nghiệp mục tiêu đào tạo, nội dung chương trình đào tạo cụ thể, đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ tiến hành nghiên cứu, phân tích đối tượng tham dự và thiết kế nội dung chương trình đào tạo phù hợp, đảm bảo tối ưu về mặt hiệu quả và tính kinh tế cho doanh nghiệp, đơn vị có nhu cầu đào tạo.
– Trường Doanh nhân Top Olympia phối hợp với đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của mình thiết kế đề cương chi tiết, nội dung đào tạo bao gồm : thời lượng khóa học, địa điểm tổ chức khóa học, mục tiêu khóa học, đối tượng khóa học, nội dung khóa học, phương pháp giảng dạy, nội quy khóa học … và lý lịch khoa học của chuyên gia đào tạo, giảng viên của từng chuyên đề phù hợp với nhu cầu đào tạo của doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia tổ chức khảo sát địa điểm đào tạo.
– Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ tiến hành lập kế hoạch đào tạo, tổ chức chương trình đào tạo theo nhu cầu riêng và đặc thù của doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia tiến hành lập kế hoạch ngân sách tổ chức chương trình đào tạo theo nhu cầu riêng và đặc thù của doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia tiến hành trình bày và tư vấn trực tiếp cho doanh nghiệp, đơn vị về nội dung đào tạo và kinh phí đào tạo.
– Sau khi đã thống nhất được với doanh nghiệp về chương trình và kinh phí đào tạo, Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ tiến hành ký kết hợp đồng đào tạo với doanh nghiệp, đơn vị.
– Sau khi đã thống nhất được với doanh nghiệp, đơn vị về chương trình và kinh phí đào tạo với doanh nghiệp, đơn vị, Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ phối hợp với đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên tiến hành biên soạn bài giảng, tài liệu, giáo trình, mẫu biểu, tình huống thực hành, công cụ học tập sử dụng để giảng dạy và cung cấp cho học viên theo các chuyên đề trong chương trình đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp, đơn vị này. Với mục đích tối ưu hóa hiệu quả đào tạo, trong bài giảng sẽ phân bổ nội dung chương trình cũng như cách thức truyền tải của từng phần sao cho đảm bảo tính phù hợp nhất với đặc thù của đối tượng học viên tham dự khóa học.
– Tùy theo tính chất, đặc thù của từng chuyên đề, đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ tiến hành lựa chọn phương pháp giảng dạy cho phù hợp với đối tượng học viên tham dự khóa học.
– Sau khi đã tiếp nhận bài giảng từ đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của mình, Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ tiến hành phối hợp điều chỉnh, bổ sung và xây dựng hoàn chỉnh bài giảng cho doanh nghiệp, đơn vị.
– Tiến hành lên lịch giảng dạy cho đội ngũ chuyên gia đào tạo, giảng viên của Trường Doanh nhân Top Olympia.
– Chuyển bài giảng cho doanh nghiệp, đơn vị tham khảo ( nếu có yêu cầu và đề nghị doanh nghiệp, đơn vị cam kết bảo mật bài giảng trong trường hợp chưa tiến hành chương trình đào tạo vì một lý do chủ quan hoặc khách quan nào đó).
– Trường Doanh nhân Top Olympia sắp xếp cơ sở vật chất và hậu cần như : phòng học, in ấn tài liệu, thiết bị giảng dạy, máy chiếu, bảng…(vé máy bay, vé tàu hoặc xe, khách sạn… cho chuyên viên đào tạo, giảng viên, phương tiện di chuyển đưa rước chuyên viên đào tạo, giảng viên) cho chương trình đào tạo.
– Trường Doanh nhân Top Olympia phối hợp với doanh nghiệp, đơn vị có yêu cầu đào tạo cùng nhau tổ chức và triển khai đào tạo thành công chương trình đào tạo đã được cả hai bên thống nhất.
– Trường Doanh nhân Top Olympia sẽ lên kế hoạch và tổ chức nhân sự giám sát toàn bộ chương trình đào tạo cho doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia phối hợp với doanh nghiệp, đơn vị yêu cầu đào tạo theo dõi tiến độ thanh toán của hợp đồng đào tạo và bố trí nhân sự theo sát khóa học.
– Tất cả các chương trình đào tạo đều phải được đánh giá nhằm xác định hiệu quả của nó mang lại so với mục tiêu của các doanh nghiệp, đơn vị và cá nhân đặt ra. Tùy theo đặc thù của chương trình đào tạo và yêu cầu riêng của doanh nghiệp, đơn vị mảng sẽ nghiên cứu và tiến hành đánh giá sau đào tạo. Cụ thể, công tác đánh giá sau đào tạo có thể được tiến hành thông qua một trong số các phương pháp như sau:
– Thực hiện điền phiếu đánh giá trực tiếp vào cuối khóa học.
– Phỏng vấn trực tiếp từng học viên hay nhóm đại diện sau đào tạo.
– Đánh giá thông qua việc thực hiện đề tài hoặc kế hoạch ứng dụng kiến thức, kỹ năng đã học sau khóa học.
– Đánh giá trực tiếp hiệu quả công việc, năng suất chất lượng của học viên sau thời gian đào tạo (1 tháng/ 3 tháng/ 6 tháng…)
– Đánh giá của doanh nghiệp, đơn vị đặt hàng đào tạo theo nhu cầu.
– Kết quả đánh giá hiệu quả đào tạo là căn cứ để Trường Doanh nhân Top Olympia lập kế hoạch đào tạo tiếp theo cho doanh nghiệp, đơn vị.
– Trường Doanh nhân Top Olympia và doanh nghiệp đơn vị có yêu cầu đào tạo tổ chức họp đánh giá rút kinh nghiệm toàn bộ chương trình với các bộ phận liên quan và tổng kết chương trình đào tạo.
– Trường Doanh nhân Top Olympia thực hiện việc thanh lý hợp đồng đào tạo với doanh nghiệp, đơn vị.
– Sau mỗi khoá học, Trường Doanh nhân Top Olympia có trách nhiệm tổng hợp tất cả các tài liệu, kết quả đào tạo và lưu trữ theo tiêu chuẩn ISO dưới dạng giấy và dạng số hóa(file mềm) để có thể áp dụng cho nhiều khoá học tiếp theo hoặc làm tài liệu tham khảo.